Heavy rain expected महाराष्ट्रात यंदा थंडीने आपला जोरदार दबदबा दाखवला आहे. विशेषतः गेल्या काही दिवसांपासून राज्यभर थंडीच्या लाटेने नागरिकांना गारठून टाकले आहे. उत्तरेकडून येणाऱ्या शीतलहरीमुळे मध्य महाराष्ट्र आणि मराठवाड्यातील जनजीवन विशेष प्रभावित झाले आहे. या परिस्थितीचा सखोल आढावा घेऊया.
तापमानातील लक्षणीय घट
राज्यातील अनेक भागांमध्ये किमान तापमानाने दहा अंशांचा टप्पा खाली ओलांडला आहे, जे या भागातील सामान्य परिस्थितीपेक्षा बरेच कमी आहे. विशेषतः उत्तर महाराष्ट्रात तर परिस्थिती अधिकच गंभीर होती, जेथे तापमान चार ते पाच अंशांपर्यंत खाली घसरले. मुंबईसारख्या कोकण किनारपट्टीवरील शहरातही गेल्या नऊ वर्षांतील सर्वात कमी तापमानाची नोंद झाली, ज्यामुळे मुंबईकरांना अनपेक्षित थंडीचा सामना करावा लागला.
हवामान विभागाचा अंदाज
भारतीय हवामान विभागाच्या प्रादेशिक केंद्राने नुकताच जाहीर केलेल्या अहवालानुसार, पुढील काळात राज्यात काही महत्त्वपूर्ण बदल अपेक्षित आहेत:
१. आकाश निरभ्र राहण्याची शक्यता २. हवामान कोरडे राहण्याचा अंदाज ३. मध्य महाराष्ट्र आणि मराठवाड्यात येत्या चार ते पाच दिवसांत थंडीचा जोर किंचित कमी होण्याची शक्यता ४. किमान तापमानात दोन ते तीन अंशांची क्रमशः वाढ होण्याची शक्यता
उत्तर भारतातील परिस्थिती आणि त्याचा महाराष्ट्रावरील प्रभाव
उत्तर भारतात सध्या थंडीची लाट असून, राजस्थान आणि मध्य प्रदेशात ११ ते १३ डिसेंबरपर्यंत अतिशय कडक थंडीचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. उत्तराखंडमध्ये तर जमीन गोठण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. या उत्तरेकडील थंड वाऱ्यांचा थेट परिणाम महाराष्ट्रावर होत असून, त्यामुळेच राज्यात सध्या थंडीचा जोर वाढला आहे.
दक्षिण भारतातील विपरीत परिस्थिती
दक्षिण भारतात मात्र परिस्थिती वेगळी आहे. बंगालच्या उपसागरात नव्याने कमी दाबाचा पट्टा विकसित होत आहे, ज्यामुळे केरळ, तमिळनाडू आणि आंध्र प्रदेश या राज्यांत मुसळधार पावसाचा इशारा देण्यात आला आहे. या विरोधाभासी हवामान स्थितीमुळे देशाच्या विविध भागांत वेगवेगळ्या हवामान स्थितींचा सामना करावा लागत आहे.
पुण्यातील विशेष परिस्थिती
पुणे शहरात सध्या विशेष परिस्थिती निर्माण झाली आहे:
- कडाक्याची थंडी कायम
- सकाळच्या वेळी विरळ धुक्याची शक्यता
- येत्या दोन-तीन दिवसांत कमाल आणि किमान तापमानात फारसा बदल होण्याची शक्यता नाही
- नागरिकांकडून शेकोट्यांचा आधार
- रस्त्यांवर ठिकठिकाणी नागरिक उबेसाठी एकत्र येताना दिसत आहेत
नागरिकांवरील परिणाम आणि खबरदारीचे उपाय
या कडाक्याच्या थंडीमुळे नागरिकांचे दैनंदिन जीवन प्रभावित झाले आहे. विशेषतः वृद्ध व्यक्ती आणि लहान मुलांना या थंडीचा जास्त त्रास होत आहे. अशा परिस्थितीत खालील काळजी घेणे आवश्यक आहे:
१. उबदार कपडे परिधान करणे २. रात्रीच्या वेळी बाहेर पडणे टाळणे ३. गरम पेये आणि पौष्टिक आहाराचे सेवन करणे ४. घराची योग्य उष्णता राखणे ५. व्यायाम आणि योगासने करून शरीराची उष्णता कायम राखणे
महाराष्ट्रात सध्या अनुभवास येत असलेली थंडी ही नैसर्गिक चक्राचा एक भाग असली तरी, यंदाची थंडी विशेष तीव्र आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, येत्या काही दिवसांत थंडीचा जोर किंचित कमी होण्याची शक्यता असली तरी, नागरिकांनी योग्य ती खबरदारी घेणे आवश्यक आहे. या काळात विशेषतः आरोग्याची काळजी घेणे, योग्य कपडे परिधान करणे आणि घराची उष्णता राखणे महत्त्वाचे आहे.
हवामान बदलाच्या या काळात नागरिकांनी सतर्क राहून, हवामान विभागाच्या सूचनांचे पालन करणे आणि आवश्यक ती खबरदारी घेणे गरजेचे आहे. थंडीच्या या लाटेचा सामना करण्यासाठी सामूहिक प्रयत्न आणि व्यक्तिगत काळजी या दोन्हींची आवश्यकता आहे.
