Big drop in gold prices सध्याच्या काळात सोन्याच्या बाजारपेठेत मोठी हालचाल दिसून येत आहे. विशेषतः लग्नसराई आणि सणासुदीच्या काळात सोन्याची मागणी वाढली असून, याच पार्श्वभूमीवर भारत आणि नेपाळ या दोन्ही देशांमध्ये सोन्याच्या किंमतींमध्ये लक्षणीय बदल झाले आहेत. या बदलांमागे दोन्ही देशांच्या सरकारांनी घेतलेले धोरणात्मक निर्णय महत्त्वाची भूमिका बजावत आहेत.
भारत सरकारने जुलैमध्ये सादर केलेल्या अर्थसंकल्पात सोने आणि चांदीवरील आयात शुल्कात मोठी कपात केली. १५ टक्क्यांवरून ६० टक्क्यांपर्यंत शुल्क कमी करण्यात आले, ज्यामुळे सोन्याच्या किंमतींमध्ये सुमारे ६,००० रुपयांची घसरण झाली. सध्या भारतात १० ग्राम सोन्याचा दर १९,५९५ रुपये इतका आहे, तर प्रति तोळा सोन्याचा भाव ९४,३६६ रुपये नोंदवला जात आहे.
प्रमुख भारतीय शहरांमधील सोन्याचे दर
२२ कॅरेट सोन्याचे दर (प्रति १० ग्रॅम):
- मुंबई, पुणे, नागपूर, कोल्हापूर, जळगाव आणि ठाणे या सर्व शहरांमध्ये समान दर – ७०,८९० रुपये
२४ कॅरेट सोन्याचे दर (प्रति १० ग्रॅम):
- वरील सर्व शहरांमध्ये एकसमान दर – ७७,३४० रुपये
नेपाळमधील सोन्याची स्थिती
नेपाळ सरकारने भारताच्या धोरणाचा अभ्यास करून महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. त्यांनी सोन्यावरील आयात शुल्क ५० टक्क्यांनी कमी केला असून, सीमा शुल्क २० टक्क्यांवरून १० टक्क्यांपर्यंत खाली आणला आहे. या निर्णयामुळे नेपाळमध्ये सोन्याच्या किंमतीत १५,९०० रुपयांची घसरण झाली आहे. नेपाळच्या मंत्रिमंडळाने घेतलेला हा निर्णय तातडीने अंमलात आणला गेला.
दोन्ही देशांमधील तुलनात्मक विश्लेषण
नेपाळमध्ये सोन्याच्या किंमती १६,००० रुपयांनी कमी झाल्या असल्या तरी, भारताच्या तुलनेत तेथील किंमती अधिक आहेत. याचे कारण म्हणजे दोन्ही देशांमधील करप्रणाली आणि व्यापार धोरणातील फरक. नेपाळ सरकारने भारताप्रमाणे धोरणात्मक बदल केले असले तरी, तेथील बाजारपेठेतील किंमती अजूनही भारतापेक्षा जास्त आहेत.
सध्याची बाजारपेठ परिस्थिती
लग्नसराईच्या हंगामामुळे सोन्याच्या दुकानांमध्ये मोठी गर्दी पाहायला मिळत आहे. ग्राहक सोन्याच्या किमतीतील घसरणीचा फायदा घेत असून, विशेषतः लग्नकार्यासाठी मोठ्या प्रमाणात खरेदी करत आहेत. सोन्याच्या किमतीतील या घसरणीमुळे सामान्य नागरिकांना सोने खरेदी करणे परवडण्याजोगे झाले आहे.
दोन्ही देशांनी घेतलेल्या या धोरणात्मक निर्णयांचे दूरगामी परिणाम दिसून येतील: १. सोन्याची आयात वाढण्याची शक्यता २. काळ्या बाजारावर नियंत्रण ३. सोन्याच्या व्यापारात पारदर्शकता ४. सामान्य नागरिकांना सोने खरेदी करणे सुलभ
भारत आणि नेपाळ या दोन्ही देशांनी सोन्याच्या आयात शुल्कात केलेली कपात ही स्वागतार्ह बाब आहे. यामुळे सोन्याच्या व्यापारात पारदर्शकता येईल आणि काळ्या बाजारावर नियंत्रण मिळवणे शक्य होईल. सध्याच्या काळात सोन्याच्या किमतींमध्ये झालेली घसरण ही ग्राहकांच्या दृष्टीने फायद्याची असली तरी, आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील उतार-चढाव लक्षात घेता
