Crop insurance deposited महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी आहे. २०२३ सालच्या खरीप हंगामातील प्रलंबित पीक विमा नुकसान भरपाईची रक्कम आजपासून शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यांमध्ये जमा होण्यास सुरुवात होत आहे. जिल्हा कृषी अधिकारी कार्यालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, अहमदनगर जिल्ह्यासह नाशिक, सोलापूर, सातारा, चंद्रपूर आणि जळगाव या जिल्ह्यांमधील शेतकऱ्यांना लवकरच त्यांची पीक विमा रक्कम मिळणार आहे.
विमा नुकसान भरपाईचे वितरण
२०२३ च्या खरीप हंगामात राज्यात एकूण ७,६२१ कोटी रुपयांची विमा नुकसान भरपाई मंजूर करण्यात आली होती. या रकमेपैकी विमा कंपन्यांमार्फत ५,४६९ कोटी रुपये शेतकऱ्यांच्या खात्यांमध्ये आधीच जमा करण्यात आले आहेत. तर उर्वरित ९,९२० कोटी रुपयांची नुकसान भरपाई अद्याप प्रलंबित होती. यातील सर्वाधिक रक्कम ही अहमदनगर जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांची असून, ती ओरिएंटल इन्शुरन्स कंपनीकडून देय आहे.
बीड पॅटर्नचा प्रभाव
महत्त्वाची बाब म्हणजे राज्यात पीक विमा योजना ही बीड पॅटर्नवर आधारित राबविण्यात येत आहे. या पद्धतीनुसार, जेथे पीक विमा हप्त्याच्या ११०% पेक्षा जास्त नुकसान भरपाई आली आहे, तेथे विमा कंपनी ११०% पर्यंतची रक्कम देते, आणि त्यापुढील नुकसान भरपाईची रक्कम राज्य शासनाकडून दिली जाते. ही पद्धत शेतकऱ्यांच्या हिताची असून, त्यांना योग्य नुकसान भरपाई मिळण्यास मदत करते.
जिल्हानिहाय वाटप
आजपासून विविध जिल्ह्यांमध्ये खालीलप्रमाणे रक्कम वितरित होणार आहे:
- नाशिक: ६,००५.६० कोटी रुपये
- जळगाव: ४७० कोटी रुपये
- अहमदनगर: ७१३ कोटी रुपये
- सोलापूर: २.६६ कोटी रुपये
- सातारा: २७.७३ कोटी रुपये
जलसमाधी आंदोलनाचा परिणाम
या संदर्भात उल्लेखनीय बाब म्हणजे स्वातंत्र भारत पक्षाने ३० सप्टेंबर रोजी जलसमाधी आंदोलनाचा इशारा दिला होता. या आंदोलनाच्या पार्श्वभूमीवर, ३० सप्टेंबरच्या रात्री ओरिएंटल इन्शुरन्स कंपनीने अहमदनगर जिल्ह्यासह त्यांच्या कार्यक्षेत्रातील प्रलंबित पीक विमा रकमेला मंजुरी दिली. त्यामुळे १० ऑक्टोबरपासून ही रक्कम शेतकऱ्यांच्या खात्यांमध्ये जमा होणार आहे.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण सूचना
शेतकऱ्यांनी त्यांच्या बँक खात्यांमध्ये जमा होणारी रक्कम तपासण्यासाठी संबंधित विमा कंपनीच्या पोर्टलवर किंवा त्यांच्या बँक शाखांमध्ये संपर्क साधावा. विमा कंपन्यांनी देखील या प्रक्रियेत पारदर्शकता ठेवण्याचे आश्वासन दिले आहे.
राज्य सरकारने पीक विमा योजनेच्या अंमलबजावणीत सुधारणा करण्याचे संकेत दिले आहेत. यामध्ये विमा हप्त्याची रक्कम वेळेत भरणे, नुकसान भरपाईचे वितरण जलद करणे आणि शेतकऱ्यांना त्यांच्या हक्काची रक्कम वेळेत मिळण्याची खात्री करणे या बाबींचा समावेश आहे.
शेतकरी संघटनांचे मत
विविध शेतकरी संघटनांनी या निर्णयाचे स्वागत केले आहे. मात्र त्यांनी भविष्यात अशा विलंब होऊ नये यासाठी कडक निर्णय घेण्याची मागणी केली आहे. शेतकऱ्यांना त्यांच्या पीक विम्याची रक्कम वेळेत मिळणे हे त्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
शेतकऱ्यांना त्यांच्या नुकसान भरपाईची रक्कम मिळणे हे त्यांच्या आर्थिक स्थितीसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. या निर्णयामुळे राज्यातील लाखो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार आहे. पीक विमा योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी सर्व संबंधित घटकांनी एकत्र येऊन काम करणे गरजेचे आहे.
