IMD’s biggest prediction देशातील हवामान परिस्थितीत सध्या मोठा बदल होत असून, एका बाजूला उत्तर भारतात कडाक्याची थंडी आपला जोर दाखवत असताना, दुसऱ्या बाजूला बंगालच्या उपसागरात नवीन चक्रीवादळाचा धोका निर्माण झाला आहे.
हवामान विभागाने दिलेल्या माहितीनुसार, या संभाव्य चक्रीवादळाला ‘फेंगल’ असे नाव देण्यात आले असून, यामुळे दक्षिण भारतातील अनेक राज्यांमध्ये मुसळधार पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
चक्रीवादळाची उत्पत्ती आणि वाटचाल सुमात्रा किनाऱ्याजवळील आणि दक्षिण अंदमान समुद्राच्या लगतच्या भागात विषुववृत्तीय हिंद महासागरावर एक विशेष हवामान प्रणाली विकसित होत आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, ही प्रणाली 23 नोव्हेंबरपर्यंत कमी दाबाच्या क्षेत्रात रूपांतरित होण्याची शक्यता आहे.
त्यानंतर या प्रणालीची तीव्रता आणखी वाढून ती चक्रीवादळात रूपांतरित होण्याची शक्यता आहे. सौदी अरेबियाने सुचवलेले ‘फेंगल’ हे नाव या चक्रीवादळाला देण्यात येणार आहे. विशेष म्हणजे, हे या हंगामातील दुसरे चक्रीवादळ ठरणार आहे.
दक्षिण भारतावरील संभाव्य परिणाम हवामान विभागाने दिलेल्या अंदाजानुसार, या चक्रीवादळाचा सर्वाधिक प्रभाव दक्षिण भारतातील राज्यांवर पडणार आहे. विशेषतः केरळ, तामिळनाडू आणि आंध्र प्रदेश या राज्यांमध्ये मुसळधार पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
ही प्रणाली पश्चिम-वायव्य दिशेने सरकत जाणार असून, याचा तामिळनाडू आणि श्रीलंकेवर विशेष परिणाम होण्याची शक्यता आहे. या परिणामांमध्ये मुसळधार पाऊस आणि समुद्राच्या स्थितीत बिघाड यांचा समावेश आहे.
ऑरेंज अलर्ट आणि पावसाचा अंदाज हवामान खात्याने 26 नोव्हेंबर रोजी तामिळनाडू, पुद्दुचेरी आणि कराईकल या भागांसाठी ऑरेंज अलर्ट जारी केला आहे. या काळात 115.6 मिमी ते 204.4 मिमी इतका पाऊस पडण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. विशेष म्हणजे, हवामान तज्ज्ञांच्या मते, हे चक्रीवादळ चेन्नईच्या किनारपट्टीवरून जाण्याची शक्यता आहे.
राज्यनिहाय पावसाचा अंदाज दक्षिण भारतातील विविध राज्यांमध्ये पावसाचा अंदाज पुढीलप्रमाणे आहे:
- तामिळनाडू: 21, 25, 26 आणि 27 नोव्हेंबर रोजी मुसळधार पाऊस
- तटीय आंध्र प्रदेश: 26 आणि 27 नोव्हेंबर रोजी
- यानम: 26 आणि 27 नोव्हेंबर रोजी विशेष पाऊस
- केरळ आणि माहे: 21, 26 आणि 27 नोव्हेंबर रोजी
- रायलसीमा: 26 आणि 27 नोव्हेंबर रोजी मुसळधार पावसाची शक्यता
महाराष्ट्रावरील परिणाम चक्रीवादळाचा परिणाम महाराष्ट्रावरही होणार आहे, मात्र तो अत्यंत किरकोळ स्वरूपाचा असेल. 23 नोव्हेंबरपासून राज्यात ढगाळ वातावरण राहण्याची शक्यता आहे. 26 नोव्हेंबरपासून राज्यातील काही भागांमध्ये तुरळक ठिकाणी अतिशय किरकोळ स्वरूपाचा पाऊस पडू शकतो. या पावसामुळे राज्यातील थंडीची तीव्रता काही दिवस कमी होण्याची शक्यता आहे.
पूर्वीच्या चक्रीवादळांचा अनुभव ‘फेंगल’पूर्वी ‘दाना’ नावाचे चक्रीवादळ आले होते, ज्याने मोठ्या प्रमाणावर नुकसान केले होते. या अनुभवाच्या पार्श्वभूमीवर हवामान विभाग आणि प्रशासन यंत्रणा अधिक सतर्क झाली आहे. हवामानशास्त्रज्ञ सातत्याने या चक्रीवादळाच्या हालचालींवर लक्ष ठेवून आहेत आणि त्याच्या मार्गाचा अचूक अंदाज घेण्याचा प्रयत्न करत आहेत.
सावधानतेचे उपाय चक्रीवादळाच्या पार्श्वभूमीवर विविध राज्यांनी सावधानतेचे उपाय सुरू केले आहेत. मच्छीमारांना समुद्रात न जाण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे. तसेच किनारपट्टीवरील जिल्ह्यांमधील प्रशासन यंत्रणा सज्ज ठेवण्यात आली आहे. नागरिकांनाही सतर्कतेचे आवाहन करण्यात आले असून, अत्यावश्यक नसल्यास घराबाहेर न पडण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
‘फेंगल’ चक्रीवादळामुळे दक्षिण भारतात मोठ्या प्रमाणात पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. या पावसामुळे जनजीवन विस्कळीत होण्याची भीती आहे. मात्र वेळीच घेतलेल्या सावधगिरीमुळे मोठे नुकसान टाळता येऊ शकते. महाराष्ट्रात मात्र याचा फारसा परिणाम जाणवणार नसला, तरी हवामानात बदल होणार आहे.