ladki bahin yojana news update भारतातील महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी केंद्र सरकारने अनेक महत्त्वपूर्ण पावले उचलली आहेत. त्यातीलच एक महत्त्वाची योजना म्हणजे ‘विमा सखी योजना’. ही योजना 9 डिसेंबर रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते हरियाणा येथे सुरू करण्यात आली. भारतीय आयुर्विमा महामंडळाच्या (LIC) माध्यमातून राबवली जाणारी ही योजना महिलांना विमा क्षेत्रात करिअर घडवण्याची सुवर्णसंधी देणार आहे.
विमा सखी योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांना विमा एजंट म्हणून प्रशिक्षित करून त्यांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे हा आहे. या योजनेमुळे महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळण्यास मदत होणार आहे. सरकारने या योजनेद्वारे पुढील तीन वर्षांत दोन लाख महिलांना प्रशिक्षण देऊन त्यांना स्वावलंबी बनवण्याचे महत्त्वाकांक्षी उद्दिष्ट ठेवले आहे.
योजनेची पात्रता आणि निकष: या योजनेत सहभागी होण्यासाठी महिलांनी काही निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे. सर्वप्रथम, अर्जदार महिलेचे वय किमान 18 वर्षे पूर्ण असणे आवश्यक आहे. शैक्षणिक पात्रतेबाबत बोलायचे झाल्यास, महिलेने किमान दहावी उत्तीर्ण असणे गरजेचे आहे. या किमान पात्रतेशिवाय महिलांना या योजनेचा लाभ घेता येणार नाही.
प्रशिक्षण आणि स्टायपेंड: विमा सखी योजनेअंतर्गत निवड झालेल्या महिलांना तीन वर्षांचे सखोल प्रशिक्षण दिले जाईल. प्रशिक्षणादरम्यान त्यांना दरमहा स्टायपेंडही दिले जाईल, जे त्यांच्या आर्थिक गरजा भागवण्यास मदत करेल. पहिल्या वर्षी महिलांना 7,000 रुपये प्रतिमाह स्टायपेंड दिले जाईल. दुसऱ्या वर्षी हे स्टायपेंड 6,000 रुपये प्रतिमाह असेल, तर तिसऱ्या वर्षी 5,000 रुपये प्रतिमाह असेल.
विशेष म्हणजे, जर प्रशिक्षणार्थी महिला दिलेले टार्गेट पूर्ण करत असेल, तर तिला कमिशनच्या स्वरूपात अतिरिक्त उत्पन्नही मिळू शकेल. हे कमिशन तिच्या कामगिरीवर आधारित असेल. याद्वारे महिलांना त्यांच्या कष्टाचे योग्य मूल्य मिळेल आणि त्यांना अधिक चांगले काम करण्यास प्रोत्साहन मिळेल.
करिअरच्या संधी: प्रशिक्षण यशस्वीरीत्या पूर्ण केल्यानंतर महिलांना LIC मध्ये विमा एजंट म्हणून काम करण्याची संधी मिळेल. योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात 35,000 महिलांना विमा एजंट म्हणून संधी दिली जाणार आहे. त्यानंतरच्या टप्प्यात आणखी 50,000 महिलांना या योजनेचा लाभ मिळणार आहे. विशेष म्हणजे, उच्च शिक्षण घेतलेल्या महिलांना डेव्हलपमेंट ऑफिसर या वरिष्ठ पदावर काम करण्याची संधीही उपलब्ध होऊ शकते.
योजनेचे महत्त्व आणि फायदे: विमा सखी योजना ही केवळ रोजगाराची संधी नाही, तर महिलांच्या सर्वांगीण विकासाचे एक माध्यम आहे. या योजनेमुळे महिलांना स्वतःचे करिअर घडवण्याची संधी मिळेल. त्याचबरोबर त्यांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळेल, जे त्यांच्या व्यक्तिमत्त्व विकासासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
विमा क्षेत्रात काम करताना महिलांना अनेक कौशल्ये आत्मसात करता येतील. त्यांची संवाद कौशल्ये विकसित होतील, व्यवस्थापन कौशल्ये वाढतील आणि वित्तीय क्षेत्राचे ज्ञान वाढेल. हे सर्व त्यांच्या व्यावसायिक आणि वैयक्तिक विकासासाठी उपयुक्त ठरेल.
समाजावर प्रभाव: विमा सखी योजनेचा फायदा केवळ महिलांपुरताच मर्यादित नाही. या योजनेमुळे समाजातही सकारात्मक बदल होतील. आर्थिकदृष्ट्या सक्षम झालेल्या महिला कुटुंबाच्या विकासात अधिक योगदान देऊ शकतील. त्यांच्या यशामुळे इतर महिलांनाही प्रेरणा मिळेल आणि समाजात महिलांच्या सक्षमीकरणाला चालना मिळेल.
विमा सखी योजना ही महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणाच्या दिशेने टाकलेले एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. ही योजना महिलांना स्वावलंबी बनवण्यासोबतच त्यांना एक स्थिर करिअर घडवण्याची संधी देते.
योजनेचे तीन वर्षांचे प्रशिक्षण, नियमित स्टायपेंड आणि त्यानंतरची नोकरीची हमी यामुळे महिलांना आर्थिक सुरक्षितता मिळेल. विमा क्षेत्रातील या नव्या संधीमुळे महिलांचा आत्मविश्वास वाढेल आणि त्या समाजात आपले स्वतंत्र स्थान निर्माण करू शकतील.