Women new rules महाराष्ट्र राज्य सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी ‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेमध्ये नुकतेच महत्त्वपूर्ण बदल करण्यात आले आहेत. या योजनेंतर्गत महिलांना दरमहा 2100 रुपये देण्याची घोषणा करण्यात आली असली तरी, नवीन निकषांमुळे अनेक महिला या योजनेपासून वंचित राहण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. या महत्त्वपूर्ण बदलांची सविस्तर माहिती जाणून घेऊया.
‘माझी लाडकी बहीण’ ही योजना महाराष्ट्र राज्य सरकारची एक महत्त्वपूर्ण योजना आहे. या योजनेंतर्गत पात्र महिलांच्या खात्यावर आतापर्यंत पाच हप्त्यांमध्ये जवळपास साडेसात हजार रुपये जमा करण्यात आले आहेत. राज्याचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी या योजनेअंतर्गत दरमहा 2100 रुपये देण्याची घोषणा केली आहे.
त्याचे परिणाम: योजनेमध्ये एक महत्त्वाचा निकष आता लागू करण्यात आला आहे. ज्या महिला संजय गांधी निराधार अनुदान योजनेचा लाभ घेत आहेत, त्या महिलांना ‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेचा लाभ मिळणार नाही. हा निर्णय सिस्टीमद्वारे लागू करण्यात आला असून, यामुळे मोठ्या संख्येने महिला या योजनेपासून वंचित राहणार आहेत.
पूर्वीचे हमीपत्र आणि नवीन निर्णय: अर्ज करताना हमीपत्रामध्ये स्पष्टपणे नमूद करण्यात आले होते की, जर एखादी महिला इतर शासकीय योजनेंतर्गत दरमहा 1500 रुपयांपेक्षा जास्त रक्कमेचा लाभ घेत असेल, तर तिला या योजनेचा लाभ मिळणार नाही. तरीही, अनेक महिलांनी या योजनेसाठी अर्ज केले होते.
प्रभावित लाभार्थींची स्थिती: सध्या अनेक महिलांचे अर्ज मंजूर झाले असून, त्यांच्या खात्यांवर रक्कम जमा झाली आहे. मात्र, नवीन निकषांमुळे संजय गांधी निराधार अनुदान योजनेच्या लाभार्थी महिलांना यापुढे ‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेचा लाभ मिळणार नाही. या निर्णयामुळे मोठ्या संख्येने महिला प्रभावित होणार आहेत.
ऑनलाइन व्यवस्था आणि पडताळणी: लाभार्थी महिला आपल्या आयडी आणि पासवर्डचा वापर करून योजनेचे स्टेटस तपासू शकतात. सिस्टीममध्ये संजय गांधी निराधार अनुदान योजनेचा लाभ घेणाऱ्या महिलांसाठी ‘यस’ असे दर्शविले जाईल, तर इतरांसाठी ‘नो’ असे दर्शविले जाईल. ज्या महिलांसमोर ‘यस’ दर्शविले आहे, त्या आता या योजनेपासून वंचित राहणार आहेत.
हे पण वाचा:
लाडकी बहीण योजनेच्या 6व्या हफ्त्याची तारीख जाहीर! मिळणार 2100 रुपये Date of 6th installment
भविष्यातील परिणाम: या नवीन निकषामुळे अनेक गरजू महिलांवर प्रतिकूल परिणाम होण्याची शक्यता आहे. विशेषतः ज्या महिलांना दोन्ही योजनांची गरज आहे, त्यांना आता एकाच योजनेचा लाभ घ्यावा लागणार आहे. यामुळे त्यांच्या मासिक उत्पन्नावर परिणाम होणार आहे.
अपेक्षित पुढील पावले: या परिस्थितीत प्रभावित महिलांनी पुढील पर्यायांचा विचार करणे गरजेचे आहे:
- दोन्ही योजनांमधून मिळणाऱ्या लाभांची तुलना करून निर्णय घेणे
- स्थानिक प्रशासनाकडून मार्गदर्शन घेणे
- इतर उपलब्ध शासकीय योजनांची माहिती घेणे
- आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता करणे
सरकारी पातळीवरील अपेक्षा:
- प्रभावित महिलांसाठी पर्यायी योजना
- निकषांमध्ये सुधारणा
- विशेष परिस्थितींसाठी अपवाद
- पारदर्शक आणि सुलभ प्रक्रिया
‘माझी लाडकी बहीण’ योजनेतील हे नवीन बदल महत्त्वपूर्ण असले तरी, यामुळे अनेक महिला लाभापासून वंचित राहणार आहेत. या परिस्थितीत सरकारने प्रभावित महिलांसाठी पर्यायी उपाययोजना करणे गरजेचे आहे. तसेच, महिलांनीही आपल्याला उपलब्ध असलेल्या इतर योजनांची माहिती घेऊन योग्य निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे.